Tarih: 06.12.2016 

Değerli mükellefler, bilindiği üzere 6740 No.lu Bireysel Emeklilik Tasarruf Ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla “Çalışanların otomatik olarak bir emeklilik planına dâhil edilmesi” zorunluluğu getirilmiştir.

Şirketler, 01/01/2017 tarihinden itibaren yepyeni bir uygulamayla karşı karşıya kalacaktır. Bu uygulamayı teorik anlatmaktan ziyade daha rahat ve kolay anlamanız açısından soru cevap tarzında ele aldım.

Zorunlu Bireysel Emeklilik Nedir ?

En kısa tanımla, Şirketlerde çalışan personel adına şirket tarafından zorunlu bir özel bireysel emeklilik kesintisinin yapılmasıdır.

Uygulama Ne Zaman Başlayacak

Zorunlu Bireysel Emelilik uygulaması 25 Ağustos 2016 Tarihli ve 29812 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6740 No.lu Bireysel Emeklilik Tasarruf Ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3. Maddesi gereğince 01.01.2017 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanacaktır.

Uygulamaya Kimler Dahil Olacaktır?

6740 sayılı Kanun’un EK Madde 2’sine göre uygulamaya; Türk vatandaşı ve 45 yaşını doldurmamış olanlar (4/a ve 4/c kapsamında çalışanlar) dahildir.

Şirketler İçin Belli Bir Çalışan Sayısı Sınırlaması Var Mıdır ?

1 Ocak 2017 itibariyle ilk önce 1000 ve üzeri çalışanı olan özel sektör firmaları zorunlu BES’e geçecek. 1 Nisan 2017 itibariyle ise 250-1000 arası çalışanı olan özel sektör firmaları ve memurlar sisteme alınacak.

100-249 arası çalışanı olan firmalar 1 Temmuz 2017’de mahalli idareler ve KİT’ler ise 1 Ocak 2018’den itibaren sisteme dahil olacak.

Çalışan Personel Nasıl Emeklilik Planına Dahil Edilecek ?

Çalışanlar, İşverenin 6740 sayılı Kanun hükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik planına dâhil edilir. İşveren, çalışanını ancak otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Müsteşarlıkça uygun görülen şirketlerden birinin sunacağı emeklilik planına dâhil edebilir. 

Çalışan Katkı Payı, Bir Başka Deyişle Çalışan Ne Kadar Prim Ödeyecek ?

Çalışan katkı payı, çalışanın 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesi çerçevesinde belirlenen prime esas kazancının yüzde üçüne karşılık gelen tutardır. 

Çalışan Katkı Payı Kesintisi Ne Zaman İşverence Emeklilik Şirketine Ödenecektir ?

Bu tutar, en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden iş günü, bu Kanun hükümleri uyarınca işveren tarafından anlaşma yaptığı özel emeklilik şirketine aktarılır. İşveren bu madde uyarınca katkı payını zamanında şirkete aktarmaz veya geç aktarırsa çalışanın 5 inci maddedeki hesaplama yöntemi uyarınca varsa birikiminde oluşan parasal kaybından sorumludur.

Çalışan Asgari Tutardan Daha Yüksek Bir Tutarda Kesinti Yapılmasını Talep Edebilir Mi?

6740 sayılı Kanuna göre, çalışan otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapılmasını işverenden talep edebilir.

Bu Kesinti Sürekli Mi Olacak Çalışan Cayma Hakkını Kullanabilecek Mi ?

6740 sayılı Kanuna göre çalışan, emeklilik planına dâhil olduğunun kendisine bildirildiği tarihi müteakip iki ay içinde sözleşmeden cayabilir. 

Çalışan Cayma Hakkını Kullanmaması Halinde Bir Teşvik Söz Konusu Olacak Mı ?

Çalışanlara iki ay içerisinde cayma haklarını kullanmamaları durumunda bir defaya mahsus olmak üzere 1.000 TL tutarında ilave devlet katkısı sağlanacaktır. 

Hesaplamalar Nasıl Olacak ?

Cayma Halinde Daha Önce Ödenen Paralar Ne Olacak ?

Cayma hâlinde, ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte on iş günü içinde çalışana iade edilir. 

Çalışanın İş Yerinin Değişmesi Halinde Ödemeler Nasıl Olacak ?

Bir emeklilik sözleşmesi bulunan çalışanın işyerinin değişmesi hâlinde, yeni işyerinde 6740 sayılı Kanun kapsamında bir emeklilik planı var ise çalışanın birikimi ve sistemde kazandığı emekliliğe esas süresi yeni işyerindeki emeklilik sözleşmesine aktarılır. 

Yeni İşyerinde Emeklilik Planının Bulunmaması Durumunda Ne Olacak ?

Yeni işyerinde emeklilik planının bulunmaması hâlinde çalışan, talep ederse önceki işyerinde düzenlenmiş sözleşme kapsamında katkı payı ödemeye devam edebilir, talep etmezse 6740 sayılı Kanun kapsamındaki emeklilik sözleşmesi sonlandırılır. Çalışan bu yöndeki talebini, işyeri değişikliğini izleyen ayın sonuna kadar şirkete bildirmek zorundadır.